Oefening
Geen zin om te lezen? Hier is de directe link naar de ademhalingsoefening: deze oefening
Door deze oefening 2 keer per dag 7 minuten te doen. Volg gewoon de stip: als hij omhoog gaat, adem je kort in door je neus en als hij omlaag gaat, adem je lang en rustig uit, ook weer door je neus. Doe de oefening elke ochtend bij het opstaan en elke avond voor het slapengaan. Je lichaam gaat dit na verloop van tijd herkennen en als er een keer een acute stresssituatie is of je merkt dat je heel hoog ademhaalt, doe deze oefening dan ook overdag.
Uitleg
Als je drukker wordt, ga je hoger (meer via je longen en minder via je buik) ademhalen. Je ademhaling wordt dan ook sneller en onrustiger. Let er maar eens op als je heel druk bent of er iets vervelends gebeurt.
Wat je kunt doen om ervoor te zorgen dat je zelf beter leert reguleren is het actief aan de slag gaan met je ademhaling. Ademhaling is uniek omdat het geregeld wordt door het autonome zenuwstelsel, maar ook door je bewuste wil. Hiermee is het voor jou dé toegang tot de functies van jouw autonome zenuwstelsel. Bewuste ademhaling is de schakel tussen body en mind.
Verkeerd ademen overkomt de meerderheid van de mensen met onze Westerse levensstijl. Sinds de jaren 80 van de vorige eeuw zijn de prikkels om ons heen zo toegenomen dat heel veel mensen continu alert zijn en dus ‘aan’ staan. Ons zenuwstelsel kent drie staten: Veiligheid (groeistatus); Vecht of vlucht: Bevriezing (apathie). Elk van deze staten kent een geheel eigen fysiologie die alle vitale functies van ons systeem omvat via de regulering van het hart. Door alle prikkels om ons heen, staan veel mensen continu in een ‘vecht of vlucht’ modus en dat leidt tot een ontregeld ademhalingssysteem. We ademen verkeerd en té veel!
Maar hier kan je dus zelf iets aan doen! Door onderstaande oefening 2 keer per dag 7 minuten te doen. Volg gewoon de stip: als hij omhoog gaat, adem je kort in door je neus en als hij omlaag gaat, adem je lang en rustig uit, ook weer door je neus.
Door elke ochtend bij het opstaan en elke avond voor het slapengaan deze oefening te doen, ga je merken dat je rustiger wordt omdat je rustiger gaat ademhalen. Je lichaam gaat dit na verloop van tijd herkennen en als er een keer een acute stresssituatie is of je merkt dat je heel hoog ademhaalt, doe deze oefening dan ook overdag. Gewoon even tussen door op je werk (ga naar het toilet of even naar buiten. Zet deze oefening dus op je telefoon of download de app (Respiroguide Pro) zodat je hem altijd bij de hand hebt.
Achtergrond
Ademhaling is uniek omdat het geregeld wordt door het autonome zenuwstelsel, maar ook door de bewuste wil. Hiermee is het onze toegang tot de functies van ons autonome zenuwstelsel. Bewuste ademhaling is de schakel tussen body en mind. Ons zenuwstelsel kent drie staten: Veiligheid (groeistatus); Vecht of vlucht; Bevriezing (apathie). Elk van deze staten kent een geheel eigen fysiologie die alle vitale functies va ons systeem omvat via de regulering van het hart.
Verkeerd ademen overkomt de meerderheid van de mensen met onze Westerse levensstijl. De hoofdfunctie van ademen is om onze cellen van zuurstof te voorzien en de kooldioxide uit ons systeem te verwijderen. We hebben het gevoel dat we bij diep inademen lekker veel zuurstof binnen halen en bij een goede uitademing alle afvalstoffen goed kwijtraken. Maar hier begint de paradox. Onze ademhalingsreflexen worden niet aangestuurd door het zuurstofgehalte maar door het CO2 gehalte. Zou de zuurstof uit de lucht verdwijnen dan gaan we niet naar adem snakken maar worden we slaperig. Zou het CO2 gehalte sterk toenemen, dan zouden we naar adem snakken ook al zou de lucht nog ruim voldoende zuurstof bevatten! Dus het CO2 gehalte regelt onze ademhaling.
Het CO2 gehalte bepaalt ook de afgifte van zuurstof aan onze cellen. De rode bloedlichaampjes transporteren de zuurstof via ons bloed door het lichaam en daar waar de meeste zuurstof nodig is, wordt het afgestaan. Hoe werkt dit? Door middel van het CO2 gehalte ter plaatse. Als het CO2 gehalte laag is, wordt er geen zuurstof afgestaan aan de cellen, als het hoog is wel.
Het CO2 gehalte in de lucht is relatief laag vergeleken bij het CO2 gehalte in ons systeem. Bij ademhaling verliezen we dus CO2, we ademen meer uit dan in. Als we dus té veel lucht in- en uitademen zouden we te veel CO2 kunnen verliezen, waardoor het gehalte in ons systeem zo laag wordt dat het bloed geen zuurstof afstaat aan onze cellen. Hoe hard we ook ademen, we voelen alle symptomen van zuurstoftekort in ons systeem alleen maar verder toenemen. Dit is wat er gebeurt bij hyperventilatie, wat letterlijk betekent dat we te veel lucht in – en uitademen. Dit kan ook worden gemeten door een laag CO2 gehalte in het bloed.
Maar als het CO2 gehalte de ademreflex bepaalt, zouden we toch vanzelf minder gaan ademen bij een laag CO2 en zou alles toch weer goed zijn? Ja, dat klopt, dat zou in een goed afgesteld systeem dat zich in een veilige modus bevindt inderdaad gebeuren. En hier komt dan ook het echte probleem duidelijk naar voren, ons ademhalingssysteem is ontregeld.
Door de in onze samenleving bijna permanent geactiveerde ‘vecht of vlucht’ fysiologie (door de continue prikkels om ons heen) in situaties waarin we helemaal niet hoeven te vechten of te vluchten, is ons systeem zodanig ingesteld dat het bij een laag CO2 gehalte al een ademhalingsimpuls geeft. Immers, als we echt zouden moeten vechten of vluchten voor ons leven dan zou dat een fysieke inspanning vergen. Ons hele systeem bereidt zich daarop voor. Het anticipeert onder andere op een enorme productie van CO2, die moet worden afgevoerd. Omdat deze fysiologische activering onderbewust plaatsvindt en er geen direct gevaar dreigt, hebben we geleerd hiermee te leven en deze staat normaal te ervaren.
Medische normen gaan ervan uit dat voor een gezond functioneren mensen gemiddeld tussen zo’n 6 á 8 liter lucht per minuut moeten inademen. In werkelijkheid ligt dit gemiddeld op 12 liter of meer. Veel mensen ademen dus voor twee! Daarmee verliezen ze teveel CO2 en gaan op termijn allerlei klachten krijgen. Zuurstof blijkt voor onze behoefte zo ruim voorradig te zijn in de lucht dat we voldoende kunnen onttrekken aan die 6 á 8 liter lucht die we maar hoeven in te ademen per minuut.